Siergiej Rachmaninow: II koncert fortepianowy

1901 / Op. 18 / wykonanie: Sviatoslav Richter, Warsaw National Philharmonic Orchestra, Stanisław Wisłocki, 1995

Rachmaninow może był kompozytorem trochę wstecznym - muzyka choćby w tym utworze z ducha jest mimo współczesnych ozdobników i rozwiązań formalnych zupełnie romantyczna, a mamy XX wiek - ale to bardzo dobrze, bo stracilibyśmy bez tego jeden z najlepszych koncertów fortepianowych wszech czasów. To piękne, ekspresyjne dzieło pełne zróżnicowanych, intensywnych emocji, pięknych melodii i porywającej wirtuozerii fortepianowej. Pan Sergiusz napisał ten koncert w hołdzie dla swojego terapeuty, który wybawił go z depresji - muzyka nie pozostaje obojętna na dedykację, z łatwością można ją odnieść do wizji pogrążania się, walki i w końcu przezwyciężenia problemów psychicznych. 

Pierwsza i chyba najlepsza część to podróż muzyczno-emocjonalną kolejką górską - Rachmaninow raz serwuje głośną, patetyczną, dramatyczną, groźną, przepełnioną intensywnymi emocjami kaskadę dźwięków, a raz powoli sączący się spokój, choć nie bez obciążenia emocjonalnego i nie bez pewnego napięcia. Wspaniałe są zwłaszcza momenty, gdy na tle poruszającej melodii prowadzonej przez orkiestrę fortepian uderza ekwilibrystyczną lawiną nut. Część druga jest dużo mniej narowista, choć nie jednolita; opiera się na wspaniałym, epickim, sentymentalnym temacie, który jest na wszystkie sposoby przetwarzany przez fortepian, sekcję smyczkową i instrumenty dęte. Trzecia część jest w konstrukcji trochę podobna do pierwszej, posiada może nieco słabsze motywy. Jest przełamaniem - po raczej smutnych dwóch częściach następuje radosne, żywiołowe, witalne wyzwolenie muzyki ze smutku (a Rachmaninowa z depresji). 

Przepiękne; może się wydać odrobinę przesłodzona momentami, na pewno nie są to szczyty subtelności w muzyce klasycznej, może taka naprawdę wielka muzyka to to jest tylko momentami, ale piękna jest od początku do końca i już. Ścisły top koncertów fortepianowych wszech czasów i jeszcze ściślejszy top Rachmaninowa.

8.5/10