Indywidualności popu: Kraftwerk
Sedno wyjątkowości
Rozpoczynał jako niszowy, eksperymentatorski duet na peryferiach sceny krautrockowej, by skończyć jako protoplasta całej elektronicznej muzyki popularnej i najbardziej popularny nieanglojęzyczny zespół w historii. Stopniowo złączając dwa do tej pory radykalnie odgrodzone od siebie światy - awangardowe elektroniczne poszukiwania dźwiękowe powojennych niemieckich kompozytorów oraz melodyjny, taneczny pop - nieodwołalnie wyprowadzili elektronikę do masowego odbiorcy.
Każdy rok przybliżał ich w stronę synthpopu, jednak ich twórczość nie była wulgarnym zaszczepieniem nowoczesnego brzmienia do popowych piosenek. Zdołała stać się oryginalną i spójną muzyczną formą. Znakiem firmowym Kraftwerku są zwłaszcza dość długie, minimalistyczne, mechanicznie brzmiące utwory, pełne repetycji rytmu, schematów melodycznych i harmonicznych. Ich powtarzalność pozwalała więcej uwagi poświęcić na kontemplację futurystycznego brzmienia. Nawet teksty i koncepcje albumów zazwyczaj obracały się wokół współczesnych technologii lub wyobrażeń o technologiach przyszłości, a nawet kondycji człowieka w dobie szybkiego rozwoju technologicznego.
Wszystko to razem wzięte nadaje utworom Kraftwerku specyficznej - nieco przerysowanej - atmosfery czasów ekscytacji i niepokojów związanych z postępem techniki. Brzmienie - choć po latach równie futurystyczne, co oldskulowe - pozostało ekscytujące i jedyne w swoim rodzaju. Była to muzyka elektroniczna z autentyczną duszą, podczas gdy dużej części późniejszej elektroniki duszy zabrakło.
Lepszych zespołów było niemało, ale bardziej wpływowych - prawie żadnych, choć wpływowość Kraftwerku była nieco bardziej technologiczna niż artystyczna. Nie wymyślili muzyki elektronicznej, ale znaleźli dla niej miejsce. Ich poszukiwania i osiągnięcia w ogromnym stopniu ukształtowały zastosowanie elektroniki w muzyce popularnej w ostatnich dekadach XX wieku. Szczególną rolę odegrali w rozwoju popu w latach 80. i 90., ale pośrednio ich wpływ rezonuje do dziś.
Ludzie
Za prawie cały kształt twórczości Kraftwerku odpowiadali założyciele zespołu - Florian Schneider i Ralf Hütter. Ze względu na to, że w ogromnej mierze efekt utworów grupy wypływał z obróbki studyjnej, a znaczna większość utworów została podpisana oboma nazwiskami, trudno jest rozdzielić i porównać wkład tych dwóch muzyków. Można tylko zauważyć, że Schneiderowi nie przypisuje się co drugiego utworu na najsłynniejszym albumie Die Mensch-Maschine, w tym największego przeboju Kraftwerku w historii - Das Modell, a także świetnego utworu z innego albumu - Computer Liebe. Schneider ponadto odszedł z zespołu w 2008 roku, Hütter jest w nim do dziś (miał jedynie formalne 8 miesięcy przerwy w 1971 roku w celu dokończenia studiów).
Istotną postacią był też Karl Bartos, przypisany jako współtwórca wszystkich utworów na Die Mensch-Maschine i Computerwelt. W najlepszym okresie klasyczny kwartet zespołu, który utrzymywał się od 1975 do 1987 roku, dopełniał jeszcze Wolfgang Flür. Długoletnimi członkami są też zastępujący ich do dziś Fritz Hilpert (od 1987) i Henning Schmitz (od 1991).
Strzępy biograficzne
- Tworzyli i zlecali tworzenie własnych instrumentów elektronicznych. Za najważniejszy "instrument" uważali jednak swoje studio muzyczne Kling-Klang.
- Poza działalnością koncertową znani są z odcięcia od świata, niechęci do kooperacji z innymi muzykami, unikania wywiadów i sekretnego traktowania wnętrza swojego studia.
- W 1976 roku wybitnie popularny już David Bowie zaproponował zespołowi występ na swojej trasie w roli supportu; Kraftwerk odmówił. Mimo to brytyjski wykonawca puszczał ich muzykę przed swoimi koncertami, a na albumie Heroes jeden z utworów nazwał na cześć Floriana Schneidera.
- Przywiązują dużą wagę do oprawy wizualnej swoich koncertów, które są zazwyczaj show wykraczającym mocno poza same utwory.
- Zostali sparodiowani w Big Lebowskim, jednym z najsłynniejszych filmów braci Coen.
- Część albumów zespołu została wydana w dwóch wersjach językowych: niemieckiej i angielskiej, co obejmowało partie wokalne, tytuły utworów i nawet tytuły albumów. Było to niezbędne do osiągnięcia tak dużej popularności. Sądzę, że słuchanie Kraftwerku po angielsku odbiera tej muzyce część uroku, europejskiej (w opozycji do globalnej) tożsamości i obecności korzeni w niemieckich akademickich eksperymentach elektronicznych.
- Zespół istnieje i koncertuje do dziś. Ostatnie trzydzieści lat Kraftwerku to jednak już historia koncertów i ich wizualnych konwencji bardziej niż historia muzyki - po Computerwelt z 1981 zespół wydał już tylko trzy podrzędne albumy, ostatni w 2003 roku.
Wybrane albumy
Kraftwerk 2 (1972): 7.0/10
Autobahn (1974): 6.5/10
Radio-Aktivität (1975): 6.5/10
Trans Europa Express (1977): 7.5/10
Die Mensch-Maschine (1978): 8.0/10
Computerwelt (1981): 7.5/10
Polecane utwory
Computer Liebe (1981), Spiegelsaal (1977), Neonlicht (1978), Das Model (1978), Europa endlos (1977), Spacelab (1978), Metropolis (1978), Radioaktivität (1975), Schaufensterpuppen (1977), Taschenrechner (1981)
Komentarze
Prześlij komentarz