Indywidualności popu: Depeche Mode

1980 - ... / Basildon, Anglia

Sedno wyjątkowości

Zaczynali jako zespół nastolatków z muzyką dla nastolatków, tworząc banalny, romantyczny synthpop, pomieszany z akcentami new wave. Po kilku latach przybrali wcielenie bardziej mroczne i chłodne, by przy zachowaniu walorów rozrywkowych nadać swoim utworom sugestywny, nokturnalny, miejski i pełen erotyki klimat. Wraz z albumem Violator doprowadzili synthpop na szczyt nie tylko popularności, ale też jakości. Ustanowili jedno z najbardziej udanych w muzyce popularnej zderzeń lekkiego, romantycznego i melodyjnego z ciężkim, chłodnym, i mrocznym: była to jakby ludowa, uproszczona wersja motywu Erosa i Tanatosa.

Twórczość Depeche Mode najlepszego okresu to jedno z najsilniej i najsensowniej erotycznych zjawisk w całej historii muzyki, co jest logiczną konsekwencją tego kontrastowego połączenia stylów. To erotyka daleka od niewinności, wręcz mroczna, dość bezpośrednia i zmysłowa, ale wyposażona w wystarczająco wiele smaku (a jednocześnie nie nadmiernie wiele).

Jasny pierwiastek budował nienagannie chwytliwy, rytmiczny i melodyjny synthpop z pociągającą ekspozycją basu i perkusji. Ciemny - ciężkie, niskie, elektroniczne brzmienie z okazjonalnym wykorzystaniem rockowych riffów gitarowych (niekiedy całkowicie porzucali synthpop dla rocka), zagęszczenie mrocznych akordów i progresji harmonicznych, głęboki wokal Dave'a Gahana i chłodno używane syntezatory. Nawet na jeden utwór nie wyszli poza dziedzinę muzyki rozrywkowej, a rozebrani na części pierwsze nie mają wiele oryginalności. Wśród twórców bez jednoznacznych pretensji artystycznych byli jednak jednymi z najlepszych.

Lub prościej: muzyka Depeche Mode to być może najdoskonalszy podkład pod nocną jazdę samochodem przez deszczowe miasto, zwłaszcza tuż po niekoniecznie poprawnym i niekoniecznie rozsądnym akcie miłości.

Ludzie

W złotym okresie zespół tworzyło czterech członków: Dave Gahan, Martin Gore, Andy Fletcher i Alan Wilder. Pierwsi trzej są w nim od założenia aż do dnia dzisiejszego. Czwartym założycielem był Vince Clarke, który jednak wycofał się z projektu po roku i jednym albumie. Wilder dołączył w 1982 i odszedł w 1995.

Paradoksalnie to być może tego ostatniego należałoby nazwać najważniejszym ogniwem - jedyny w zespole wykształcony muzycznie, odpowiadał za brzmienie, produkcję i ogólny szlif formalny, jak też za zwrot w stronę ciemniejszej atmosfery. Bez jego wkładu nie da się wyobrazić sobie Depeche Mode jako istotnych twórców. Martin Gore skomponował prawie wszystkie utwory. Dave Gahan zajmował się prawie wyłącznie wokalem, co jednak nie czyni jego roli podrzędną, jako że wokal w muzyce Depeche Mode ma wyjątkowo duże znaczenie. Funkcja Andy'ego Fletchera najprawdopodobniej ograniczała się do klawiszowego wykonawstwa, co plasowałoby go na dalekim końcu pod względem istotności - gra na instrumentach była w tej twórczości najmniejszym wyzwaniem.

Strzępy biograficzne

- Najgłębsze korzenie zespołu są związane z Clarkiem i Fletcherem, szkolnymi przyjaciółmi, współtworzącymi muzykę już od 1977. Paradoksalnie Clarke odszedł tuż po powstaniu Depeche Mode, a Fletcher pełnił mniej ważną rolę niż Gahan, Gore i Wilder.

- Na zespół wywarł wpływ długi szereg istotnych twórców muzyki popularnej lat 70. Za najważniejszą inspirację Martin Gore uznaje Kraftwerk.

- Nazwa zespołu została zaczerpnięta z francuskiego magazynu modowego Dépêche mode.

- W latach 80. święcili popularność i dawali koncerty również po wschodniej stronie żelaznej kurtyny: w Polsce, Czechosłowacji, NRD i na Węgrzech. 

- W stworzeniu autentycznego, mrocznego klimatu mógł dopomóc mrok w życiorysach prawie całego zespołu. Fletcher zmagał się z depresją, Gore z napadami lękowymi i alkoholizmem, a Gahan, mający na koncie próby samobójcze, z uzależnieniem od kokainy i heroiny. Wszystko to miało miejsce w okresie największych sukcesów Depeche Mode.

Wybrane albumy

Black Celebration (1986): 7.0/10

Music for the Masses (1987): 6.5/10

Violator (1990): 8.0/10

Songs of Faith and Devotion (1993): 6.5/10

Polecane utwory

Enjoy the Silence (1990), World in My Eyes (1990), Halo (1990), Stripped (1986), Policy of Truth (1990), Black Celebration (1986), Never Let Me Down (1987), Here Is the House (1986), Waiting for the Night (1990), A Question of Time (1986)