Indywidualności kompozycji: Zoltán Kodály
Sedno wyjątkowości
Był jedną z najważniejszych postaci węgierskiej muzyki XX wieku, komponując co najmniej kilkadziesiąt utworów, zbierając i porządkując wiedzę o rodzimej muzyce etnicznej, a także kształcąc pokolenia muzyków i nauczycieli muzyki. Obecność w moim katalogu zawdzięcza jednak w całości jednej kompozycji, napisanej na wczesnym etapie kariery - sonacie na wiolonczelę solo z 1915 roku. To introspekcyjne, bogate formalnie i natchnione emocjonalnie dzieło jest prawdopodobnie najlepszą w historii kompozycją na ten instrument bez akompaniamentu obok legendarnych suit Bacha. Nie odbiega jakością od ówczesnych prac Bartóka, przyjaciela Kodálya, i ma sporo wspólnego z jego stylem.
Kompozytor wkrótce obrał jednak zupełnie inny, orkiestrowo-chóralny i dość konserwatywny kurs, miksując neoromantyzm z nieśmiałymi przebłyskami współczesnych zdobyczy muzyki. Późniejsze dzieła Kodálya są dużo mniej interesujące i bez wyraźnego indywidualnego stylu; te najbardziej uznane są wręcz przeciwieństwem znakomitej sonaty, dość lekkie w atmosferze, a operujące rozbudowanymi orkiestrami.
Strzępy biograficzne
- Był długoletnim przyjacielem i współpracownikiem Beli Bartóka, z którym wspólnie zbierał piosenki ludowe i założył stowarzyszenie ukierunkowane na promocję muzyki współczesnej.
- Długo pozostawał bez sukcesu; rozgłos zapewniła mu dopiero kompozycja Psalmus Hungaricus, napisana na 50-lecie połączenia Budy i Pestu w 1923 roku.
- Jego życiorys pozwala na stwierdzenie, że był przede wszystkim etnomuzykologiem, pedagogiem i propagatorem muzyki węgierskiej, a dopiero w którejś kolejności kompozytorem. Zajmował się też lingwistyką i filozofią.
- Jest twórcą "metody Kodálya" - autorskiego sposobu edukacji muzycznej, który w 2016 roku został wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
- Jego inspiracje obejmowały wiele stuleci historii muzyki: miał na niego wpływ między innymi chorał gregoriański, Palestrina, Bach, romantycy i Debussy.
Wybrane kompozycje
Sonata na wiolonczelę solo (1915): 8.5/10
Psalmus Hungaricus (1923): 6.5/10
Suita Háry János (1927): 6.5/10
Koncert na orkiestrę (1940): 6.5/10
Komentarze
Prześlij komentarz