Indywidualności malarstwa: Jean-Baptiste Greuze
Sedno wyjątkowości
Kojarzony jest w pierwszej, drugiej i trzeciej kolejności z sentymentalnymi scenami rodzajowymi z życia niższych warstw społecznych, które to sceny nie postarzały się za dobrze ze względu na swoją infantylność i nachalność moralizatorskiego przekazu. Wychodził w dużej mierze ze szkoły malarstwa flamandzko-niderlandzkiego, ale porzucał jej realizm na rzecz teatralności i ckliwości, starając się w średnio wyrafinowany sposób poruszyć emocje odbiorcy. Miał jednak świetną technikę, łączącą drobiazgowość Holendrów ze współcześnie modnym pastelowym rokokiem. Miał również wielką zdolność do oddawania nastrojów oraz charakterów na ludzkich twarzach (głównie kobiecych). Gdy zostawiał na boku pełne rozmachu, tłoczne sceny rodzajowe i odmalowywał scenę z pojedynczą postacią lub portret, jego twórczość zyskiwała niekiedy zaskakującą głębię psychologiczną i pozwalała cieszyć się kunsztem dość swobodnego pędzla, nieprzytłoczonym przaśną treścią. W historii dobrej sztuki zapisał się przede wszystkim jednym ze swoich najwcześniejszych znanych obrazów - Gitarzystą (lub Ptasznikiem). Jego mroczna atmosfera i pikantna treść, ukryta za zręczną symboliką, silnie kontrastują z miękkimi, słodkimi i oczywistymi scenkami moralizatorskimi. Marnując na te ostatnie swój talent, nigdy nie zbliżył się już do poziomu tego płótna.
Strzępy biograficzne
- Olbrzymim miłośnikiem jego sztuki był Denis Diderot, który poświęcił wiele tekstu na promocję i uznanie malarza właśnie za moralizatorski wymiar jego dzieł. Jest bardzo prawdopodobne, że hymny pochwalne ówczesnego autorytetu krytyki w dużej mierze zdefiniowały kurs artystyczny Greuze'a.
- Mimo że większość jego twórczości nadaje się na wystrój szkoły podstawowej, co najmniej kilka razy zdarzyło mu się malować sceny o jawnym i dość śmiałym - ukrytym za symboliką, ale niemal obscenicznym w swojej istocie - podtekście seksualnym.
- Jego małżeństwo z paryżanką Anne-Gabrielle Babuti określa się niekiedy jako najbardziej nieszczęśliwe w historii malarstwa. Po rozwodzie Greuze stworzył nawet szkic w stylu swoich scen rodzajowych, który przedstawia opętaną szałem żonę, próbującą uderzyć męża ciężkim przedmiotem.
- Dostosował się do przemian politycznych - malował i dla Burbonów, i dla Napoleona. Mimo to zmarł w biedzie, tracąc popularność pod koniec życia i źle dysponując majątkiem.
Wybrane dzieła
1. Uczeń z podręcznikiem (1757 / National Gallery of Scotland, Edynburg): 7.0/10
2. Gitarzysta (1757 / Muzeum Narodowe, Warszawa): 8.0/10
3. Kontrakt małżeński (1761 / Luwr, Paryż): 6.0/10
4. Młody chłopiec (1763 / Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork): 6.5/10
5. Stłuczony dzban (1771 / Luwr, Paryż): 6.5/10
6. Studium głowy kobiety (ok. 1780 / Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork): 6.5/10
7. Portret chłopca (1790-1800 / kolekcja prywatna): 6.5/10
8. Portret młodej kobiety (1790-1805 / Museum of Fine Arts, Houston): 6.0/10
Komentarze
Prześlij komentarz